Je denkt erover om je verzekering stop te zetten en de waarde uit te laten keren. Dit heet 'afkopen'. Als je een verzekering afkoopt, ontvang je in één keer de waarde van de verzekering. Daarna houdt de verzekering op te bestaan. Er kan dus later niet nog een uitkering volgen. Hieronder lees je hoe afkopen werkt en waar je aan moet denken als je dit doet.

Het is niet altijd mogelijk om je verzekering zomaar af te kopen. Bijvoorbeeld als je verzekering verbonden is aan een lening. Voor het afkopen heb je dan toestemming nodig van je geldverstrekker. Afkopen kan ook gevolgen hebben voor je inkomstenbelasting.

Laat je daarom altijd goed informeren. Bijvoorbeeld door een financieel adviseur. Lees voor meer informatie over de gevolgen van afkoop verder bij 'Gevolgen van afkoop'.

Gevolgen van afkoop

Je hebt een verzekering afgesloten met een bepaald eind­bedrag als doel. Bijvoorbeeld om je pensioen mee aan te vullen, je begrafenis mee te betalen of je lening (gedeeltelijk) af te lossen. Als je de verzekering afkoopt, dan stopt deze meteen. Ook krijg je een lager bedrag uitgekeerd dan wanneer je de verzekering tot de einddatum had laten doorlopen. En eventuele aanvullende dekkingen vervallen. Laat je daarom goed adviseren.

Je hebt een verzekering afgesloten met een bepaald eind­bedrag als doel. Bijvoorbeeld om je pensioen mee aan te vullen, je begrafenis mee te betalen of je lening (gedeeltelijk) af te lossen. Als je de verzekering afkoopt, dan stopt deze meteen. Ook krijg je een lager bedrag uitgekeerd dan wanneer je de verzekering tot de einddatum had laten doorlopen. En eventuele aanvullende dekkingen vervallen. Laat je daarom goed adviseren.

Je betaalt belasting over het bedrag dat je afkoopt

Als je een lijf­rente­verzekering afkoopt, dan moet je inkomstenbelasting betalen over het bedrag dat je krijgt (de afkoop­waarde). Wij zijn daarom wettelijk verplicht om loonheffing in te houden op de uitkering. Deze inhouding dragen wij af aan de Belastingdienst. De loonheffing is een voorheffing op de inkomstenbelasting die je uiteindelijk betaalt. Na je belastingaangifte berekent de Belastingdienst de definitieve belasting. Je krijgt dan misschien nog geld terug. Het kan ook zijn dat je nog wat moet bijbetalen. Hoeveel Reaal moet inhouden op de afkoop­waarde, hangt af van het soort lijf­rente­verzekering en de hoogte van de afkoop­waarde.

Nieuw regime-lijf­rente­verzekering

Je hebt een nieuw regime-lijf­rente­verzekering als je je verzekering na 15 oktober 1990 hebt afgesloten of met een koopsom na 1 januari 1992. Is dit voor jou van toepassing? En is je afkoop­waarde hoger dan € 5.364 (2024)? Dan houden we 52% loonheffing in.

Daarnaast moet je bij afkoop van een nieuw-regime lijf­rente een extra heffing betalen aan de Belastingdienst, de zogenoemde revisie­rente. Deze is meestal 20% van de afkoop­waarde. Dit is een compensatie voor het verlies dat de Belastingdienst heeft geleden. Onder andere doordat je lijf­rentepremies hebt afgetrokken. De revisie­rente houden wij niet in. Die betaal je zelf aan de Belastingdienst via je aangifte inkomstenbelasting.

Kleine lijf­rente

Is je afkoopwaarde lager of gelijk aan € 5.364 (2024)? Dan noemen we dit een kleine lijfrente. Dan houden we loonheffing in volgens de Groene tabel (pdf) voor bijzondere beloningen van de Belastingdienst. En je betaalt dan geen revisie­rente.

Oud regime-lijf­rente­verzekering

Je hebt een oud regime-lijfrenteverzekering als je je verzekering vóór 16 oktober 1990 hebt afgesloten of met een koopsom vóór 1 januari 1992. Is dit voor jou van toepassing? Dan houden we loonheffing in volgens de Groene tabel (pdf) voor bijzondere beloningen van de Belastingdienst.

Arbeidsongeschiktheid

Heb je de AOW-leeftijd nog niet bereikt en ben je langdurig arbeidsongeschikt? Dan kun je onder voorwaarden zonder extra heffing je lijfrenteverzekering (gedeeltelijk) afkopen. Wij houden dan loonheffing in volgens de Groene tabel (pdf) voor bijzondere beloningen van de Belastingdienst. En je betaalt dan geen revisierente. Dit kan tot een bepaald grensbedrag, waarvan de hoogte jaarlijks wordt vastgesteld. Op de website van de Belastingdienst vind je de actuele gegevens.

Om gebruik te maken van deze regeling stuur je ons een medische verklaring over je arbeidsongeschiktheid. Dan kunnen wij daar rekening mee houden bij de inhouding van de loonheffing. Hoe dit werkt, lees je in de afkoopofferte.

Is het afkoop­bedrag hoger dan het grens­bedrag? Dan betaal je naast inkomstenbelasting ook revisie­rente.

Gouden Handdruk

Heb je een goudenhanddruk­verzekering? Dan houden wij 49,5% (2024) loonheffing in op de afkoop­waarde.

Meer informatie of advies?

In de afkoopofferte staat wat er voor jou van toepassing is. Voor meer informatie kun je te­recht bij een financieel adviseur of de Belastingdienst.

Is je kapitaal­verzekering afgesloten ná 1 januari 2001 en is deze geen Kapitaal­verzekering Eigen Woning? Dan neem je de waarde van je verzekering jaarlijks mee in je aangifte inkomstenbelasting in box 3. Daarom betaal je geen belasting over je uitkering.

Kapitaal­verzekering Brede Her­waardering

Je uitkering en de belasting, hoe zit dat?

Is je kapitaal­verzekering ingegaan op of na 1 januari 1992 en vóór 1 januari 2001? Dan valt deze onder de regels van het belastingregime 'Brede Her­waardering'. Je hoeft geen belasting te betalen over (een deel) van je uitkering, als je voldoet aan onderstaande punten:

  • De totale premie in enig verzekeringsjaar* is niet hoger geweest dan 10 keer de totale premie in enig ander verzekeringsjaar.
  • Het maximale bedrag dat is vrijgesteld van belasting is € 123.428 per belastingplichtige.
  • Is je uitkering hoger dan dit vrijgestelde bedrag? Dan betaal je belasting over een deel van het bedrag dat boven de vrijstelling uitkomt.
  • Je kunt de vrijstelling slechts éénmaal in je leven gebruiken. Heb je de vrijstelling gebruikt voor een uitkering uit een andere verzekering? Dan kan de vrijstelling dus lager of nul zijn. Staan op je polis twee verzekeringnemers genoemd of heb je een fiscaal partner? Dan kun je mogelijk gebruik maken van een hoger vrijstellings­bedrag.

Is je uitkering lager dan de totaal betaalde premie? Dan betaal je sowieso geen belasting over de uitkering en maak je geen gebruik van de vrijstelling.

*Een verzekeringsjaar loopt van polisverjaardag tot polisverjaardag. De polisverjaardag is de jaarlijks terugkerende dag van het jaar waarop de verzekering is ingegaan.

Waarom is afkopen niet altijd verstandig?

Denk je erover om je verzekering af te kopen? Houd er dan rekening mee dat dit verschillende financiële gevolgen kan hebben. Om alle gevolgen te kunnen overzien en begrijpen, adviseren wij je om eerst deskundig advies in te winnen.

Met welke gevolgen kun je te maken krijgen?

1. Mogelijke belastinggevolgen

  • Je betaalt geen belasting over de waarde van je kapitaal­verzekering Brede Her­waardering als je de verzekering na 14 september 1999 niet meer hebt verhoogd of verlengd. Als je je kapitaal­verzekering nu afkoopt, kun je niet meer op een belastingvriendelijke manier vermogen opbouwen in een kapitaal­verzekering. Voor nieuwe kapitaal­verzekeringen geldt dit belastingvoordeel namelijk niet meer.
  • Als je je kapitaal­verzekering vóór de einddatum laat uitkeren, wordt de vrijstelling waarschijnlijk voor een lager bedrag benut dan bij uitkering aan het einde van de looptijd.
  • Is je kapitaal­verzekering eenmaal beëindigd? Dan kun je geen nieuwe kapitaal­verzekering meer afsluiten waarvoor deze voordelige belastingregels gelden.
  • Gebruik je de afkoop­waarde voor het aflossen van je eigenwoningschuld? Dan mag je over dit deel geen hypotheek­rente meer aftrekken.

Let op! Voor meer informatie kun je te­recht bij een financieel adviseur of de Belastingdienst.

2. Mogelijke overige financiële gevolgen

  • Is je verzekering verbonden aan je lening? Als je de verzekering vóór de einddatum laat uitkeren, kun je daardoor waarschijnlijk niet je hele schuld aflossen. Je moet deze schuld dan op een andere manier aflossen. Is je verzekering onderpand voor de lening? Dan moet je geldverstrekker toestemming geven voor de afkoop.
  • Bovendien moet je geldverstrekker over het algemeen ook toestemming geven voor het vervroegd aflossen van (een deel van) de lening. Ook kan je geldverstrekker hier extra kosten voor rekenen.
  • Door de vervroegde aflossing is wellicht omzetting naar een andere hypotheekvorm nodig. Bij een omzetting in een lening op basis van annuïteiten, kunnen bijvoorbeeld de (netto) maandlasten stijgen.
  • Beleg je met je verzekering (deels) in een beleggings­fonds met garantie van Reaal? Als je de verzekering beëindigt, vervalt deze garantie.

Je uitkering en de belasting, hoe zit dat?

Je hoeft geen belasting te betalen over (een deel) van je uitkering, als je voldoet aan onderstaande punten:

  • Je gebruikt de uitkering om je hypotheek mee af te lossen. Dit moet je direct doen nadat je het bedrag hebt ontvangen.
  • De totale premie in een verzekeringsjaar* is niet hoger geweest dan 10 keer de totale premie in een ander verzekeringsjaar.
  • De verzekering keert uiterlijk 30 jaar na de oorspronkelijke ingangsdatum uit.
  • Het maximale bedrag dat is vrijgesteld van belasting is € 202.000 (2024) per belastingplichtige. De vrijstelling geldt alleen voor het deel van de uitkering dat je gebruikt voor de aflossing van je hypotheek.
  • Is je uitkering hoger dan het vrijgestelde bedrag? Dan betaal je belasting over een deel van het bedrag dat boven de vrijstelling uitkomt.
  • Je kunt de vrijstelling slechts éénmaal in je leven gebruiken. Heb je de vrijstelling gebruikt voor een uitkering uit een andere verzekering? Dan kan de vrijstelling dus lager of nul zijn.
  • Staan op je polis twee verzekeringnemers genoemd of heb je een fiscaal partner? Dan kun je mogelijk gebruik maken van een hoger vrijstellings­bedrag.

Is je uitkering lager dan de totaal betaalde premie? Dan betaal je sowieso geen belasting over de uitkering en maak je geen gebruik van de vrijstelling.

* Een verzekeringsjaar loopt van polisverjaardag tot polisverjaardag. De polisverjaardag is de jaarlijks terugkerende dag van het jaar waarop de verzekering is ingegaan.

Waarom is afkopen niet altijd verstandig?

Denk je erover om je verzekering af te kopen? Houd er dan rekening mee dat dit verschillende financiële gevolgen kan hebben. Om alle gevolgen te kunnen overzien en begrijpen, adviseren wij je om eerst deskundig advies in te winnen.

Met welke gevolgen kun je te maken krijgen?

1. Mogelijke belastinggevolgen

  • Over de waarde van je KEW betaal je tijdens de looptijd geen belasting. Als je de KEW nu afkoopt, kun je niet meer op een belastingvriendelijke manier vermogen opbouwen in een kapitaal­verzekering. Voor nieuwe kapitaal­verzekeringen geldt dit belastingvoordeel namelijk niet meer.
  • Als je je KEW vóór de einddatum laat uitkeren, wordt de vrijstelling waarschijnlijk voor een lager bedrag benut dan bij uitkering aan het einde van de looptijd.
  • Is je KEW eenmaal beëindigd? Dan kun je geen nieuwe KEW meer afsluiten. Dit is vanuit belasting regelgeving namelijk niet meer mogelijk.
  • Doordat je de waarde gebruikt voor het aflossen van je eigenwoningschuld, mag je over dit deel geen hypotheek­rente meer aftrekken.

2. Mogelijke overige financiële gevolgen

  • Je verzekering is verbonden aan je hypotheek. Als je de verzekering vóór de einddatum laat uitkeren, kun je daardoor waarschijnlijk niet je hele schuld aflossen. Je moet deze schuld dan op een andere manier aflossen. Is je verzekering onderpand voor de hypotheek? Dan moet je geldverstrekker toestemming geven voor de afkoop.
  • Bovendien moet je geldverstrekker over het algemeen ook toestemming geven voor het vervroegd aflossen van (een deel van) de lening. Ook kan je geldverstrekker hier extra kosten voor rekenen.
  • Door de vervroegde aflossing is wellicht omzetting naar een andere hypotheekvorm nodig. Bij omzetting in een lening op basis van annuïteiten kunnen bijvoorbeeld de (netto) maandlasten stijgen.
  • Een KEW heeft vaak een overlijdens­risico­dekking. Beëindig je de KEW? Dan moet je deze overlijdens­risico­verzekering opnieuw afsluiten. Soms kan dat niet of zijn de kosten hiervan hoger. Bijvoorbeeld omdat je een hogere leeftijd of een slechtere gezondheid hebt.
  • Beleg je met je verzekering (deels) in een beleggings­fonds met garantie van Reaal? Als je de verzekering beëindigt, vervalt deze garantie.

Aanvraag afkoopofferte

Wil je je verzekering afkopen? Vraag dan via MijnReaal een vrijblijvende afkoopofferte aan. Dit betekent dat je nog nergens aan vast zit. Na je aanvraag ontvang je zo snel mogelijk de afkoopofferte per post of e-mail. Lees de afkoopofferte goed door. Ga je akkoord met de offerte? Stuur deze dan ondertekend naar ons terug. Staat de verzekering op 2 namen? Dan moeten beide verzekeringnemers de afkoopofferte ondertekenen. Daarbij moet je ook een aantal documenten meesturen. Hieronder lees je welke.

Wil je het bedrag ontvangen op je eigen rekening? Dan ontvangen wij graag de volgende documenten:

  • Kopie identiteitsbewijs

    Een kopie van een geldig identiteitsbewijs. We controleren de handtekening en het burger­service­nummer (BSN). Stuur daarom de voor- én achterkant naar ons op. Staat de verzekering op twee namen? Stuur dan van beide verzekeringnemers een kopie van het identiteitsbewijs op.

  • Kopie bankafschrift

    Een kopie van een recent bankafschrift of een digitaal rekening­overzicht van de rekening waarop je de uitkering wilt ontvangen. Deze rekening moet op naam van een van de verzekeringnemers staan. Wij gebruiken de datum, naam en het rekening­nummer. Bedragen en andere gevoelige informatie kun je onleesbaar maken.

  • Toestemming geldverstrekker (wanneer van toepassing)

    Eventueel een schriftelijk akkoord van de geldverstrekker. Dit heb je alleen nodig als je verzekering is verbonden aan een lening.

  • Identificatie

    Wij zijn wettelijk verplicht om de identiteit van de ontvanger van een uitkering te controleren. Voordat wij het bedrag uitkeren, vragen wij je daarom om je online te identificeren. Dit gaat makkelijk en veilig via onze eigen website. Je ontvangt hiervoor een e-mail met informatie en een persoonlijke link. Wij kunnen het bedrag pas uitkeren als de identificatie volledig is afgerond.

Fiscaal inwoner ander land

Je bent fiscaal inwoner als je belastingplichtig bent in een land. Iedereen is fiscaal inwoner van minimaal één land, maar je kunt fiscaal inwoner zijn van meerdere landen.

Ben je (ook) fiscaal inwoner van een ander land dan Nederland? Dan hebben wij ook het formulier Bepalen fiscaal inwonerschap (pdf) van je nodig. Dit formulier moet je eerst downloaden en uitprinten. Daarna stuur je het volledig ingevulde en ondertekende formulier samen met de andere documenten (digitaal) naar ons op.

Let op: Zijn er twee verzekeringnemers? Dan hebben wij van beiden een ingevuld formulier nodig.

Wil je je verzekering voortzetten bij een andere verzekeraar of bank? Dan ontvangen wij graag de volgende documenten:

  • Kopie identiteitsbewijs

    Een kopie van een geldig identiteitsbewijs. Wij controleren de handtekening en het burger­service­nummer (BSN). Stuur daarom de voor- én achterkant naar ons op. Staat de verzekering op twee namen? Stuur dan van beide verzekeringnemers een kopie van het identiteitsbewijs op.

  • Toestemming geldverstrekker

    Eventueel een schriftelijk akkoord van de geldverstrekker. Dit heb je alleen nodig als je verzekering onderpand is voor een lening.

Uitkeren afkoop­bedrag

Als wij alle documenten hebben ontvangen, verwerken wij deze binnen de reactietermijn van dat moment. Dit doen wij in stappen:

  • We beëindigen je verzekering.
  • We sturen je een e-mail waarin we je verzoeken je online te identificeren.
  • Als de identificatie is afgerond, keren wij de afkoop­waarde uit.
  • Zodra wij het geld hebben uitgekeerd, sturen we je een bevestiging.

Liever niet afkopen?

Heb je een afkoopofferte aangevraagd maar wil je toch niet afkopen? Dan hoef je niets te doen. Als wij niets van je horen, gaan wij er namelijk vanuit dat je niet wilt afkopen. We laten je verzekering dan ongewijzigd doorlopen.

Wil je de verzekering niet opzeggen, maar wel stoppen met premie betalen? Ga dan naar MijnReaal en vraag een vrijblijvende offerte aan. Hiervoor kies je bij je overzicht voor de optie Premievrij maken.

Andere mogelijkheden

Het kan zijn dat je de verzekering afkoopt omdat deze niet meer past bij het doel waarvoor je hem hebt afgesloten. Dan past een andere oplossing mogelijk beter bij je. Zo kun je je verzekering aanpassen of overstappen naar een ander product. Hieronder leggen we deze mogelijkheden uit. Wil je weten welke optie het best bij jou past? Neem dan contact op met je financieel adviseur.

Dit kan bijvoorbeeld door je premie of de einddatum van de verzekering te wijzigen. Ook kun je de overlijdens­risico­dekking aanpassen als je die hebt. Welke mogelijkheden je hebt, hangt af van de belastingregels die voor jouw verzekering gelden en het soort verzekering. Heb je een beleggings­verzekering? Dan kun je eventueel kiezen voor een beleggings­fonds met lagere kosten.

Je kunt overstappen naar een ander soort verzekering bij een andere verzekeraar of naar een spaarproduct bij een bank. Dit noemen we ook wel kapitaaloverdracht.